نقش ذرت در امنیت غذایی کشور چیست؟

محمد قاسمی نژاد مدیر صادرات شرکت توسعه کشت ذرت نمایندگی خوزستان و مشاور عالی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان  گفت: با توجه به منابع و امکانات فعلی در کشور شاید نتوان صد در صد غذای جمعیت رو به رشد ایران را بدون تکیه بر واردات تأمین کرد، اما می‌توان به راه حل‌هایی دست پیدا کرد که در آینده، راه تأمین غذای مردم کشورمان را هموار کرد.

او افزود: اصلاح ساختار، چابک سازی وزارت متبوع و به کارگیری مدیران متخصص، متعهد و جسور، ارتقای راندمان و بهره وری منابع آب، خاک و سایر نهاده‌های بخش به کمک فناوری‌های پیشرفته و دانش بنیان، امور زیربنایی، اصلاح الگوی کشت، کاهش مصرف کالری و سهم غذا‌های گوشتی قرمز، وارد و اهلی کردن گیاهان چند ساله دائمی، به کارگیری گیاهان متحمل به تنش‌های زنده و غیر زنده از جمله این راهکار‌ها است.

قاسمی نژاد ادامه داد: انتقال بخشی از محصولات از فضای باز به فضای بسته (گلخانه)، توسعه کشاورزی قراردادی و تولید تقاضا محور، حضور در بازار‌های جهانی و ارزآوری، شور ورزی (استفاده از منابع آب‌های شور) و تولید برخی از گیاهان زراعی، بهره برداری مناسب از نزولات جوی، مدیریت ذخایر آبی، استفاده از پساب‌ها و شیرین کردن آب شور دریا با روش‌های مناسب و افزایش تولیدات گیاهان علوفه‌ای برای تامین غذای دام بخشی دیگری از راهکار‌ها است.

مشاور عالی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان بیان داشت: گیاهان زراعی نقش عمده‌ای در تغذیه جمعیت جهان دارند و این موضوع در کشور‌های در حال توسعه از جمله ایران مشهودتر است.

مدیر صادرات و مدیر شرکت توسعه کشت ذرت نمایندگی خوزستان تصریح کرد: در میان گونه‌های مختلف گیاهی حدود ۶ گونه گیاهی نزدیک به ۸۰ درصد نیازمندی‌های انسان را تأمین می‌کند که عمده‌ترین آن‌ها غلات، گیاهان علوفه‌ای روغنی و قندی هستند که در این میان ذرت به عنوان مهمترین غله و سلطان غلات نقش مهمی در تغذیه ماکیان و دام کشور دارد.

او ادامه داد: کشت ذرت تقریباً در تمام استان‌ها و اقلیم‌های کشور به صورت دانه‌ای و علوفه‌ای صورت می‌گیرد.

این مقام مسئول اظهار داشت: ذرت به عنوان مهمترین غله در سال‌های اخیر به دلایل خشکسالی، بهانه محصول جایگزین و نیاز آبی بالا از یک طرف و اعمال نفوذ عدد‌هایی برای حفظ حجم واردات (حدود ۹ میلیون تن سالیانه) از طرف دیگر مورد بی مهری قرار گرفته است بطوری که برنامه خود اتکایی این محصول از حدود ۲۸ درصد در سال‌های اخیر به کمتر از ۱۷ درصد کاهش یافته است.

او گفت: این محصول مهم و استراتژیک علاوه بر نقش ۲۰ الی ۲۵ درصدی که در تغذیه مستقیم انسان و ۵ درصد در صنعت دارد، در حدود ۶۰ الی ۷۵ درصد نیز برای تغذیه دام و طیور مصرف می‌شود که روی تولید این محصول امنیت غذایی، اشتغال و تولید ناخالص ملی کشور اثر مثبت و معنی داری دارد و از مدیران، سیاستگذاران کشور و به خصوص مدیران بخش کشاورزی تقاضا می‌شود، تولید این محصول را اهمیت و در رفع موانع تولید برنامه ریزی لازم را داشته باشند.

قاسمی نژاد در پایان با اشاره به برخی از راهکار‌ها که به ارتقای تولید محصول ذرت کمک می‌کند، بیان کرد: تعیین قیمت تضمینی متناسب با هزینه‌های تولید و قیمت جهانی، تعیین مجری مسئول همانند محصولات اساسی دیگر از جمله چغندرقند، دانه‌های روغنی و گندم، مدیریت و محدودیت واردات ذرت در ۴ ماهه آبان، آذر، دی و بهمن که مقطع عرضه ذرت داخلی به بازار است می‌تواند موثر واقع شود.

این مقام مسئول در ادامه گفت: کشت قراردادی ذرت با نظارت وزارت متبوع بین کشاورزان و دامداری ها، مرغداری ها، کارخانجات فروکتوزی و اتحادیه‌های مربوطه، تجهیز و نوسازی اراضی، توسعه روش‌های آبیاری میکرو، تنوع رقم و استفاده از ارقام پر ظرفیت مطمئناً با برنامه ریزی و تدبیر مدیران وزارت جهاد کشاورزی و هماهنگی و تأمل با وزارتخانه و دستگاه‌ها مرتبط و بکارگیری راهکار‌هایی که اشاره شد می‌توان به هدف‌ها دست یافت.

او همچنین این محصول سازگار میان رس و زودرس و متحمل به تنش ها، نظارت و مدیریت واردات بذور هیبرید به داخل کشور، ارتقای ضریب و درجه مکانیزاسیون در برخی از مناطق، توسعه تحقیقات و آموزش در زمینه امور به زراعی و به نژادی را در تحقق خوداتکایی ۴۷ درصدی با تولید ۳/۳ میلیون تن دانه ذرت و بیش از ۱۲ میلیون تن ذرت علوف‌های در سال ۱۴۰۴ موثر دانست.