جولان خاک خارجی در نبود مدیریت کانون‌های داخلی

علیرضا آذریان اظهار کرد: بر اساس آمار موجود، استان خوزستان از اول امسال تا نیمه تیرماه روز پاکی نداشته است. در این مدت ۳۹ روز با هوای قابل قبول، ۳۳ روز ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۰ روز ناسالم، ۶ روز بسیار ناسالم و ۱۶ روز خطرناک را تجربه کرده‌ایم.

وی افزود: در چهار ماه ابتدایی سال گذشته، در خوزستان سه روز پاک آن هم تنها در فروردین‌ماه، ۹۸ روز قابل قبول، ۱۸ روز ناسالم برای گروه‌های حساس، سه روز ناسالم و دو روز بسیار ناسالم داشتیم اما در این مدت روز خطرناکی گزارش نشده است.

افزایش چشم‌گیر روزهای آلوده خوزستان

کارشناس اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به افزایش چشم‌گیر روزهای آلوده خوزستان در سال جاری گفت: امسال یک سال غباری است و شواهد و قرائن نشان می‌دهد به سال‌های ۹۰ تا ۹۵ برگشته‌ایم این در حالی است که از سال ۹۷ وضعیت شهرهای آلوده خوزستان سیر نزولی داشته است.

آذریان ادامه داد: این بازه زمانی اوایل آغاز کارهای مدیریتی مقابله با گرد و غبار بود و حساسیت‌های زیادی در این زمینه به خرج داده شد که این اقدامات و بارش‌های خوب دال بر موفقیت در کار بود اما در نهایت با کمبود بارش و گرمایش زمین در کنار بحث‌های مدیریت آب که یکی از پیامدهای آن گرد و غبار است، این شرایط را لمس می‌کنیم.

پیش‌بینی تکرر پدیده ریزگرد

وی تصریح کرد: با توجه به شرایطی که وجود دارد قطعاً امسال شاهد تکرر پدیده ریزگرد خواهیم بود و باید نسبت به اجرای طرح‌های اضطراری مهار ریزگردها اهتمام ورزیده شود. البته باید برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت نیز داشته باشیم تا این شرایط به صورت سیکل تکرار نشود.

کارشناس اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به تشدید گرمایش زمین و حرکت به سمت تحلیل اکوسیستم‌های طبیعی و کاهش گونه‌های جانوری و گیاهی گفت: باید در سال‌های پربارش، طرح‌های مدیریتی خوبی داشته باشیم و به این روزها فکر کنیم و طرح‌های مدیریت بهینه آب در کل کشور اجرا و به عنوان یک سیاست پیشگیرانه، همه کانون‌های داخلی کنترل شوند.

کانون‌های داخلی مدیریت نشوند، کانون‌های داخلی و خارجی جولان می‌دهند

آذریان افزود: نباید تنها به سمت گرد و غبارهای برون‌مرزی متمرکز شویم زیرا اگر مدیریت خوبی در خصوص کانون‌های داخلی انجام شود می‌توان به تشدید این پدیده خاتمه داد.

وی گفت: در واقعیت اگر یک شرایط آشفتگی و وزش باد در منطقه خاورمیانه رخ دهد کانون‌های داخلی و خارجی هر دو جولان می‌دهند.

کارشناس اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان عنوان کرد: اگر کانون‌های داخلی پتانسیل برخاستن داشته باشند در صورت وجود باد در کشورهای همسایه ایران، تشدید پدیده گرد و غبار و ماندگاری رخ می‌دهد.

وی بیان کرد: در حال حاضر به دلیل کم‌بارشی در سال‌های اخیر کانون‌های داخلی به ویژه تالاب‌های مرزی، پتانسیل برخاستن گرد و غبار را دارند. در واقعیت بسیاری از مسائل از جمله آتش‌سوزی‌های ناگهانی در تالاب‌ها و مناطق مرزی دارای پتانسیل غبارخیزی، موجب تشدید این پدیده می‌شوند.

لزوم اجرای طرح زدودن گرد و غبار کانون‌های صنعتی

آذریان بیان کرد: در ایران و کشورهای مجاور باید طرح زدودن گرد و غبار از کانون‌های صنعتی نیز اجرا شود زیرا یکی از عوامل پیشگیرانه و تسکین‌دهنده در این شرایط، مناسب بودن فیلتراسیون و استفاده از سوخت مناسب است که باید رعایت شود تا حداقل اگر این پدیده تکرر داشته باشد و باید به سمت اجرای طرح‌های بلند مدت برویم، حداقل در کوتاه مدت نیز آسیب‌پذیری کمتری داشته باشیم.

وی با اشاره به چگونگی مدیریت کانون‌های گرد و غبار افزود: در گذشته بسیاری از موارد از جمله آبیاری کانون‌های داخلی انجام شده بود اما خبرهایی که به گوش می‌رسد این است که در بسیاری از طرح‌های بیابان‌زدایی که در حال اجرا بود به دلیل نبود مدیریت مناسب، بوته‌ها در معرض از بین رفتن هستند.

آذریان بیان کرد: یکی از مسائلی که وجود داشت بحث آبیاری کانون‌های گرد و غبار با تانکر بود؛ باید توجه داشت که آبیاری‌های موقت و با تانکر تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله تامین خودرو، راننده، سوخت و هزینه‌های بالا هستند در حالی که شرایط در این مناطق باید پایدار باشد زیرا اگر به واسطه این شرایط طرح‌های مدیریت بلند مدت پیش‌بینی شود عملا بی‌فایده است.

وی افزود: در کشورهای دیگر، استفاده از آبیاری قطره‌ای و مدیریت مناسب آب موجب شده است که حتی در اکوسیستم‌های ناسازگار و گرمادوست نیز گیاهان رشد کنند.

باید درب ورودی گرد و غبار به کشور بسته شود

کارشناس اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: باید به سمتی برویم که همه سیاست‌ها، تمرکزها، تکنولوژی‌ها و هزینه‌ها در استان‌هایی مانند خوزستان که کریدور ورود گرد و غبار به کل کشور هستند، اینجا معطوف شود تا کل مردم از نتایج آن منتفع شوند.

وی تصریح کرد: اگر این درب ورودی غبار بسته شود عملا شهرهای دیگر هم در امان خواهند بود و در غیر این صورت کل کشور درگیر گرد و غبار می‌شود.

آذریان بیان کرد: این ذرات در هوا، می‌توانند از انتهایی‌ترین منفذ تنفسی انسان عبور کنند و از طریق انتشار وارد خون شوند و از این طریق وارد ارگان‌های مختلف شوند و سیستم ایمنی را درگیر کنند که این شرایط، عوارض مختلفی ایجاد می‌کند.

وی گفت: میزان تکرر و ماندگاری این پدیده و توان بیولوژیکی انسان در مقابل گرد و غبار نیز در بروز واکنش‌های مختلف تاثیر دارد اما در واقعیت توصیه‌های پیشگیرانه بهداشت و تصمیمات به موقع در تعطیلی‌ها می‌توانند مفید باشند اما امیدواریم دولتمردان این را مد نظر دهند که تا کی باید ادارات و مراکز آموزشی تعطیل شوند؟ باید اقدامات بلند مدت و ریشه‌ای در این خصوص انجام شود.