مناطق نفت‌خیز جنوب جزو دارندگان بزرگترین آرشیو اطلاعات نقشه‌برداری است

رییس اداره مهندسی نقشه‌برداری مهندسی و ساختمان مناطق نفت خیز جنوب بیان داشت: آرشیو اطلاعات اداره مهندسی نقشه‌برداری یکی از بزرگترین آرشیوهای اطلاعات در نوع خود می باشد که به صورت الکترونیکی در سرور اداره کامپیوتر نگهداری می‌گردد. این آرشیو شامل ۱۲۴۰۰پرونده‌ی تحصیلی، ۴۵۸۳ پرونده‌ در خصوص اطلاعات چاه‌ها و موقعیت‌های حفاری، ۳۸۰۰۰نقشه‌ی رقومی در سیستم  UTM، ۸۸۵۳ نقشه‌ی رستری قدیمی در سیستم لامبرت و اطلاعات مکانی حدود ۳۶۰۰۰ کیلومتر خطوط لوله جریانی نفت، گاز، آب و انتقال نیرو (موجود و پیشنهادی) همچنین کلیه چاه‌ها و محدوده‌های تحصیلی می‌باشد.

 مهندس حمیدرضا بهبهانی با اشاره به نامگذاری ۱۳شهریور سالروز بزرگداشت ابوریحان بیرونی (دانشمند بزرگ ایران و پیشتاز در علوم مهندسی) به عنوان روز نقشه‌بردار و مهندسی نقشه‌برداری، این مناسبت را به همکاران عزیز و زحمت‌کش اداره مهندسی نقشه‌برداری تبریک گفته و از خداوند منان برایشان سلامتی و توفیق خدمت به کشور عزیزمان ایران را خواستار شد.

وی درباره معرفی وظایف و مسئولیتهای اداره مهندسی نقشه‌برداری توضیح داد:‌ وسعت فعالیت اداره مهندسی نقشه‌برداری در سطح مناطق نفت‌خیز جنوب، حدودا ۷میلیون هکتار از جنوب غرب کشور واقع در استان‌های خوزستان، کهگیلویه و بویر احمد، بوشهر، لرستان، چهار محال بختیاری، ایلام و فارس می‌باشد. مطابق بررسی‌های به عمل آمده و مستندات موجود می‌توان گفت اداره مهندسی نقشه‌برداری دارای یکی از قدیمی‌ترین شبکه‌های نقاط مسطحاتی و ارتفاعی کشور در گستره مناطق نفت‌خیز جنوب می‌باشد که قدمت آن به حدود ۷۰سال پیش بر می‌گردد.

مهندس بهبهانی بیان داشت: اداره مهندسی نقشه‌برداری در حال حاضر شامل واحدهای مختلفی از جمله: عملیات نقشه‌برداری، محاسبه احجام عملیات خاکی، محاسبات و طراحی شبکه‌های ژئودزی، کارتوگرافی، نقل و انتقالات و امور اراضی، سامانه اطلاعات مکانی (GIS) و انبار تجهیزات الکترونیک و خدمات مکانیزه می‌باشد و مهمترین فعالیتهای این اداره بعنوان متولی خدمات ژئوماتیک عبارتند از علامت‌گذاری، نقشه‌برداری اولیه و نهایی موقعیت‌های جدید چاه‌های نفت و گاز، تعیین مسیرهای پیشنهادی جاده‌ها، خطوط لوله نفت و گاز و انتقال نیرو و نشانه‌گذاری آنها، برداشت زمینی پروفایل طولی از مسیرهای پیشنهادی و موجود خطوط لوله (نفت،گاز و آب) و انتقال نیرو، برداشت توپوگرافی از محل چاه‌های نفت و جاده‌های دسترسی و مسیر خطوط لوله‌ی آنها، برداشت محدوده اراضی جهت پاسخگویی به استعلامات واصله به اداره مهندسی نقشه‌برداری، اندازه‌گیری دقیق طول مسیر خطوط لوله اجرا شده، کنترل نشست مخازن ذخیره سیال، طراحی اولیه سایت و جاده‌های دسترسی جهت برآورد احجام عملیات خاکی و کنترل محاسبات ارائه شده.

وی اظهار داشت: از دیگر وظایف این اداره بررسی و پاسخگویی به اعتراض پیمانکاران و مشاوران در رابطه با احجام عملیات خاکی، تهیه نقشه‌های تحصیلی، پاسخگویی به استعلام و واگذاری اراضی جهت طی مراحل تملیک، تهیه کروکی‌های ماده ۸ و ماده ۹ جهت تحصیل اراضی، طراحی شبکه های ژئودزی ماهواره‌ای و کلاسیک، ثبت و به‌روز رسانی اطلاعات در سامانه یکپارچه اطلاعات مخازن، تبدیل مختصات از سیستم تصویر UTM  به لامبرت و بالعکس، انجام محاسبات نقشه‌برداری شامل تعیین مختصات اولیه و نهایی موقعیت های حفاری، نقاط ایستگاهی، محاسبه نقاط پروفیل طولی مسیرهای پیشنهادی و موجود خطوط لوله، ترسیم نقشه‌های پلان(ROUTE)  از مسیرهای جاده، خطوط لوله و خط برق، ترسیم نقشه‌های پلان پروفیل طولی خطوط لوله نفت می‌باشد.

وی افزود: ترسیم نقشه توپوگرافی چاه‌های نفت، جاده و تاسیسات جدید، ترسیم نقشه‌های تحصیل و واگذاری اراضی به پروژه‌ها، چاپ نقشه‌های مورد نیاز ادارات مختلف، تهیه نقشه‌های موضوعی در سامانه اطلاعات مکانی (GIS)، تولید عکس نقشه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، طراحی و توسعه پایگاه داده‌های مکانی، آماده‌سازی مسیرهای خطوط لوله (نفت، گاز و آب) و انتقال برق جهت ورود به  GIS، استخراج اطلاعات با استفاده از تحلیلهای GIS و تهیه فایلهای SHP و DWG مورد نیاز پروژه‌ها از دیگر وظایف این اداره است.

مهمترین طرح‌ها و پروژه‌های در دست اجرا

رییس اداره مهندسی نقشه‌برداری مهندسی و ساختمان مناطق نفت‌خیز جنوب اشاره کرد: علیرغم وجود مشکلاتی مانند کمبود منابع مالی و نیروی انسانی در چند سال گذشته و از سوی دیگر به منظور همگام شدن با پیشرفت‌های شگرف در زمینه علوم ژئوماتیک، اداره مهندسی نقشه‌برداری پروژه‌هایی نظیر ایجاد شبکه نقاط دایمی  GNSS، استفاده از پهپاد نقشه‌برداری در تهیه نقشه، ایجاد سامانه‌ی اطلاعات اراضی (LIS) و سامانه‌ی اطلاعات مکانی (GIS) را در دستور کار قرار داده است.

وی همچنین عملکرد بخش‌های مختلف اداره مهندسی نقشه‌برداری در سال ۱۴۰۰را بدین صورت ارایه نمودند: تعیین مختصات موقعیت چاه‌ها، تعیین مسیر پیشنهادی جاده‌های دسترسی، تعیین مسیر پیشنهادی خطوط لوله نفت، گاز و آب و خطوط انتقال نیرو، کنترل نشست مخازن ذخیره سیال، تعیین محدوده املاک و اراضی توسط واحد عملیات زمینی به تعداد ۶۲۰۰مورد، کنترل نقشه‌های تحصیلی و اصلاح آنها و تهیه مدارک لازم جهت تحصیل اراضی، بررسی نقشه‌های استعلام ارضی، کنترل نقشه و مستندات واگذاری بوسیله واحد امور اراضی به تعداد ۲۳۰۰مورد، طراحی اولیه سایت و جاده‌های دسترسی، محاسبه احجام میانی و ثانویه و پاسخگویی به اعتراضات پیمانکاران در واحد محاسبه احجام عملیات خاکی به تعداد ۵۲۰مورد، تهیه نقشه‌های موضوعی  و عکس نقشه، آماده‌سازی اطلاعات مکانی مختلف جهت ورود به سیستم  GIS، تولید فایل‌هایDWG توسط واحد GIS به تعداد ۴۱۰۰مورد، تهیه نقشه‌های توپوگرافی، پلان و پروفایل مسیرهای پیشنهادی و موجود، ترسیم نقشه‌های وضعیت تحصیلی، چاپ انواع نقشه ها بوسیله واحد کارتوگرافی به تعداد ۱۳۷۰۰مورد همچنین طراحی شبکه‌های ژئودزی ماهواره‌ای و کلاسیک، محاسبه نقشه‌برداری اولیه و نهایی موقعیت‌های حفاری، محاسبه مختصات نقاط پلان و پروفایل، ارزیابی کنترل و محاسبه کارهای مشاورین توسط واحد محاسبات و طراحی شبکه‌های ژئودزی به تعداد ۱۵۰۰مورد. ضمناً این امور بالغ بر ۱۲۰۰خدمات مختلف شامل تهیه نقشه‌های توپوگرافی و پلان و پروفایل پیشنهادی خطوط لوله و نقشه‌های تحصیلی، کنترل و بازبینی مدارک ارایه شده توسط پیمانکاران و مشاوران در طرح نگهداشت و افزایش تولید ۲۷ مخزن ارایه نموده است.

مهمترین دستاوردها و اقدامات شاخص

وی بیان نمود: این اداره همواره ضمن تلاش بی‌وقفه در ارایه خدمات مهندسی در راستای پیشبرد اهداف اصلی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب بویژه مسئله تولید، اقدامات شاخص و دستاوردهای مهمی نیز داشته است که می‌توان از بین آنها به استفاده از تصاویر ماهواره‌ای در تشخیص تاسیسات نفتی در معرض پیشروی سیلاب همچنین تشخیص تجاوز به حریم خطوط لوله نفت صادراتی، تهیه نقشه‌های پلان-پروفایل و آیزومتریک دقیق خطوط لوله اصلی به طول ۷۰۰۰ کیلومتر، تهیه نقشه‌های اجرایی مورد نیاز طرحهای راه و ساختمان و طرح ۲۷مخزن، تعیین مراکز جمعیتی منتفع از مسئولیت های اجتماعی با استفاده از تحلیل‌های مکانی و تهیه نقشه‌های خطر‌پذیری تاسیسات در مقابله با مخاطرات طبیعی اشاره نمود.