به جرات میتوان راه آهن را یکی از پر مزیتترین روشهای حمل و نقل عمومی دانست که علاوه بر سرعت، امنیت، رفاه و قیمت پایین، چالشهای زیست محیطی اندکی دارد.
برخلاف کشتی که در آلودگی دریاها و محیط زیست نقش پر رنگی دارد، اما آلودگی که قطار ایجاد میکند به حدی پایین است که لقب «حمل و نقل سبز» را از آن خود کرده.
حمل و نقل ریلی پیشرفته در برخی نقاط جهان به دلیل تنوع، تعدد و سرعت تحت عنوان «شبکه عنکبوتی» نیز شناخته میشود.
در کشور ما به دلیل آنچه «مناسب نبودن» موقعیت جغرافیایی خوانده میشود، فعلا امکان ایجاد شبکه عنکبوتی وجود ندارد، اما به اعتقاد کارشناسان میتوان آن را در مکانهایی که درآمد از هزینه بالاتر باشد، توسعه داد.
وقتی که راه آهن در سراسر کشور پخش شود تنوع در جابجایی بار و امکان ارسال سریع بار ممکن میشود و هزینههای آن نیز به مراتب کاهش مییابد.
رئیس اداره سیر و حرکت راه آهن جنوب میگوید: ایمنی در حمل و نقل ریلی از ویژگیهای بارز آن است و بر اساس آماری که طی ۱۰ سال گذشته برآورد شده سوانح یا حوادث ریلی ۲۴ برابر کمتر از حوادث جادهای هستند.
مصرف کم انرژی و حفظ بیشتر محیط زیست در کنار آسایش مسافر و راحتی در جابجایی بار و حاملهای انرژی از دیگر ویژگیهای این حمل و نقل است.
طبق بررسیهای صورت گرفته به ازای جابجایی هر یک تن بار در هر کیلومتر از طریق حمل و نقل ریلی به نسبت جاده، در مصرف ۶ سی سی سوخت صرفه جویی میشود.