اعلام نرخ خرید تضمینی گندم برای نخستین بار پیش از آغاز فصل کشت توسط دولت سیزدهم

گندم یک کالای اساسی با امنیت ملی و قوت اصلی کشور است که از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است که کمبود آن می‌تواند امنیت غذایی کشور را با مخاطره جدی روبرو کند. دولت برای تامین نیاز کشور کمبود گندم را با واردات تامین می‌کند، این در حالی است که امروز خیلی از کشورهای دنیا با بحران مواد غذایی مواجه هستند.

میزان تولید و خرید تضمینی گندم از سوی دولت در سال‌های گذشته کاهش یافته بود که بخشی از آن به موضوع کم‌آبی در کشور و بخش دیگر به سیاست‌های دولت گذشته مربوط می‌شد زیرا این سیاست‌ها کشاورزان را برای کشت گندم دل سرد می‌کرد.

اعلام به موقع و زودهنگام و افزایش قیمت خرید تضمینی گندم از سوی دولت موجب ایجاد انگیزه و رغبت در میان کشاورزان برای تولیدات بیشتر و با کیفیت‌تر آن می‌شود. وقتی قیمت خرید تضمینی گندم قبل از اغاز سال زراعی اعلام می‌شود، کشاورزان بیشتری تمایل به کشت این محصول دارند و منجر به افزایش تولید آن خواهد شد.

دولت سیزدهم در نخستین روزهای سال جاری قیمت خرید تضمینی گندم را به ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش داد که این موضوع کشاورزان را دل گرم کرد، به‌طوری باعث سال گذشته میزان خرید این محصول حدود ۴.۵ میلیون تن بود که امسال به ۷.۵ میلیون تن افزایش یافت. حتی شاهد افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی خرید تضمینی گندم نسبت به سال گذشته در ۱۲ استان کشور بودیم که در این میان، خرید گندم در برخی از استان‌ها ۳ تا ۵ برابر شده بود.

در واقع تاخیر در اعلام به موقع نرخ خرید تضمینی گندم و پایین بودن قیمت‌ها در دولت‌های گذشته منجر به سردرگمی کشاورزان در زمان تولید، کاهش حجم تولید و در نهایت افزایش میزان واردات در سال‌های اخیر شده است، به طوری که طی این سال‌ها شاهد کاهش حجم تولید و افزایش میزان واردات گندم بوده‌ایم.

بنابر این گزارش، قیمت خرید هر کیلوگرم گندم تا سال ۹۷ یک هزار و ۳۰۰ تومان بود که در سال ۹۸ به یک‌هزار و ۷۰۰ تومان، سال ۹۹ به ۲ هزار و ۵۰۰ تومان و در سال ۱۴۰۰ به ۵ هزار تومان رسید اما در یک ساله فعالیت دولت سیزدهم این میزان رشد ۱۶۰ درصدی داشته اشت.

نرخ خرید تضمینی گندم در سال زراعی ۱۳۹۴ – ۱۳۹۳ یک ماه بعد از آغاز فصل، در سال زراعی ۱۳۹۵ – ۱۳۹۴ دو ماه بعد از فصل، سال ۱۳۹۶ – ۱۳۹۵ حدود ۶ ماه بعد از شروع فصل زراعی، در سال‌هایی ۱۳۹۷ – ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ – ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ – ۱۳۹۹ ۷ ماه بعد از فصل زراعی جدید و ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹، ۸ ماه پس از آغاز فصل زراعی اعلام شد که این امر سردرگمی و نارضایتی کشاورزان را برای کشت گندم در پی داشت.

دولت سیزدهم که از مردادماه سال گذشته سکان مدیریت کشور را به دست گرفت، نرخ خرید تضمینی گندم را بدون تاخیر اعلام کرد تا کشاورزان دلگرم شوند و اکنون پیش از آغاز سال زراعی جدید، دولت قیمت خرید تضمینی گندم را تعیین و اعلام کرد؛ به طوری که این موضوع برای نخستین‌ بار است که دولت قیمت خرید تضمینی گندم را بدون تاخیر و قبل از شروع فصل زراعی جدید اعلام کرد.

دولت سیزدهم سال گذشته و در ابتدای امر قیمت هر کیلوگرم گندم معمولی را ۷ هزار و ۵۰۰ تومان جهت حمایت از کشاورزان تعیین کرد و دوباره در روزهای نخست سال جاری دوباره قیمت خرید تضمینی گندم را با توجه به بحران ناشی از جنگ اوکراین و روسیه به طور مجدد افزایش داد و برای حمایت از کشاورزان، نرخ خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم را ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین کرد؛ یعنی کشاورزان هر کیلوگرم گندم را ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان و یک هزار تومان به‌عنوان هدیه تحویل به دولت فروختند.

حال دولت سیزدهم با نزدیک شدن به سال زراعی جدید ۱۴۰۲- ۱۴۰۱ اقدام به تعیین و اعلام به‌موقع نرخ خرید تضمینی گندم کرد تا جایی که رضایت و خرسندی کشاورزان را در پی داشته است. 

طبق مصوبه شورای قیمت گذاری دولت، قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم برای سال زراعی جدید (۱۴۰۱ – ۱۴۰۲) ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد؛ همچنین برای حمایت از کشاورزان ۱۵۰۰ تومان یارانه کشت به‌ازای هر هکتار کشت گندم به کشاورزان پرداخت می‌شود؛ این یعنی قیمت خرید تضمینی گندم به ۱۳ هزار تومان افزایش یافت.

در واقع قیمت خرید تضمینی سال زراعی جدید برای نخستین بار در کشور در نیمه شهریورماه یعنی ۱۵ روز قبل از آغاز فصل جدید زراعی اعلام شد تا کشاورزان از بلاتکلیفی نجات پیدا کنند و برای کشت گندم برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند.

در مجموع دولت سیزدهم قیمت خرید تضمینی جدید گندم در سال زراعی جدید را ۱۳ هزار تومان تعیین کرد که می‌تواند علاوه بر حمایت از تولید داخلی، افزایش تولید و کاهش واردات را در پی داشته باشد و به طور حتم برنامه‌ریزی دولت سیزدهم برای ادامه این شرایط پایداری و خودکفایی در تولید را در پی خواهد داشت.

گام دولت سیزدهم در بخش کشاورزی در حمایت از کالای اساسی همچون گندم تغییر سیاست قیمتی در حمایت از کشاورزان بوده که تاکنون نیز این سیاست مثبت ارزیابی شده به طوری که نتیجه این اقدام افزایش تولید گندم به ۱۱ میلیون تن شد، البته با افزایش تولید گندم سایر محصولات کشاورزی از جمله جو و برنج نیز افزایش تولید پیدا کردند.

پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم و با هدف حمایت از گندمکاران و ایجاد انگیزه در آن‌ها، نرخ خرید گندم با ۱۳۰ درصد رشد نسبت به سال ۱۴۰۰، در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ به ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان رساند و با ۱۶۰ درصد رشد نسبت به سال ۱۴۰۰، در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ به ۱۳ هزار تومان (با احتساب یارانه کشت) افزایش یافت.

در واقع افزایش بیش از ۲.۵ برابری نرخ خرید تضمینی گندم از سوی دولت سیزدهم، راهبردی بود تا با حمایت از کشاورزان، تولید افزایش یابد به نحوی که در سال جاری، میزان خرید تضمینی گندم نسبت به سال گذشته، ۵۸.۵ درصد رشد داشته و پیش‌بینی می‌شود این روند در سال آینده نیز همچنان استمرار و تداوم داشته باشد.