اخلاق سلیمانی ، رسم مسلمانی

تاریخ انتشار: دوشنبه 13 دی 1400 | 08:44 ق.ظ
اخلاق سلیمانی ، رسم مسلمانی بدون تردید رسم و آداب مسلمانی بدور از خط کشی های نژادی ، سیاسی و تعدد مذهبی ، انسانیت را به معنای واقعی تفسیر و تاویل می کند.روزی حضرت علی (ع) هرچه غلام خود را صدا زد پاسخی نشنید. لحظاتی بعد، امام او را دید و خطاب به او فرمود: فلانی چرا هرچه صدایت زدم […]

بدون تردید رسم و آداب مسلمانی بدور از خط کشی های نژادی ، سیاسی و تعدد مذهبی ، انسانیت را به معنای واقعی تفسیر و تاویل می کند.روزی حضرت علی (ع) هرچه غلام خود را صدا زد پاسخی نشنید. لحظاتی بعد، امام او را دید و خطاب به او فرمود: فلانی چرا هرچه صدایت زدم جوابم را ندادی! ، غلام گفت: مولای من! اندکی کسالت داشتم، برای همین پاسخ ندادم، همچنین این را هم به خوبی می دانستم که از عقوبت شما مصون و در امانم. آنگاه لبخندی بر لبان مولا علی (ع) نقش بست. سرش را رو به آسمان کرد و فرمود: «خدایا تو را سپاس که مرا از کسانی قرارداده ای که بندگانت، خودشان را از آسیب خلق و خوی آنان در امان می بینند.آنگاه نگاهی به چهره غلام انداخت و خطاب به وی گفت: «راه خویش برگیر و برو! تو را در راه خدا آزاد کردم» .این رفتار تبلور جوهره انسانیت و مبتنی بر فطرت زلال و اسلام ناب است

اسلام راستین یا به تعبیر امام خمینی ره ، اسلام ناب مصداق درست و دقیق مفاهیم چگونه زیستن و سبک زندگی خردمندانه را برای انسان مسئول ترسیم می کند تا از رهگذر آن بتوان به حیات طیبه سپس مدینه فاضله و أمه واحده دست یافت ، جامعه ای که مصداق “کنتم خیر أمه أخرجت للناس” و “بعضها من بعض” که راهبرد آن “یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر” می باشد و در نهایت افراد آن پیروان راستین پیامبر صلح و مهربانی اند که قرآن در توصیف آنان می فرماید : ﴿ مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ ۖ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ۚ ذَٰلِکَ مَثَلُهُمْ فِی التَّوْرَاهِ ۚ وَمَثَلُهُمْ فِی الْإِنجِیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِیَغِیظَ بِهِمُ الْکُفَّارَ ۗ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُم مَّغْفِرَهً وَأَجْرًا عَظِیمًا﴾[ سوره الفتح: ۲۹]

برای دستیابی به قله انسانیت و آموختن رسم مسلمانی هم مراجعه به تعالیم دینی همچون قرآن کریم و احادیث معصومین (ع) و هم داشتن الگوی مناسب و قابل ارائه یک ضرورت جدی به حساب می آید به همین دلیل امام صادق ع ما را به تطبیق مفاهیم ، فرضیه ها و تئوری های دینی با کلام وحی سفارش می کند و از سوی دیگر قرآن کریم داشتن “الگو” را لازمه حرکت در مسیر اسلام راستین می داند.بی شک پیامبران الهی ، ائمه معصومین (ع) و اهل بیت (ع) کامل ترین اسوه های چگونه زیستن برای انسان ها به شمار می آیند و طبق آیات قرآن کریم رفتار آنان معیار حق در دنیا و ملاک عقاب و ثواب در آخرت می باشد

در دنیای کنونی ارائه الگوهای سهل الوصول قابل فهم و نزدیک به انسان های کامل می تواند به تربیت نسل ها و انتقال مفاهیم و فرهنگ دینی کمک شایانی بکند.سردار شهید سلیمانی به دلیل پرورش و تربیت در دانشگاه انقلاب اسلامی و کلاس درس حضرت روح الله و به استناد و پشتوانه حضور مقاطع مختلف نهضت بویژه ۸ سال دفاع مقدس و نیزی فرماندهی محور جبهه مقاومت اسلامی در ابعاد جهانی توانست الگویی متکامل از یک مسلمان واقعی را برجای بگذارد بطوریکه شخصیت و اخلاق او مرزهای جغرافیایی را در نوردید و محبوب جوانان و مبارزان کشورهای زیادی در جهان شد.برای شناخت ابعاد اخلاق و مکتب شهید حاج قاسم سلیمانی و انتطابق آن با رسم مسلمانی به بیان برخی ویژگی این شخصیت چند بعدی و پرورش یافته در مکتب و مهد ولایت باستناد خطبه متقین حضرت علی علیه السلام می پردازیم تا الگوی حاج قاسم را آنگونه که هست بشناسیم و به آیندگان معرفی کنیم

در فرازی از خطبه متقین امیرالمؤمنین ع به برخی از ویژگی‌ های اخلاقی شاخص و بارز پارسایان اشاراتی دارند و‌ می‌فرمایند: «یَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ یُعْطِی مَنْ حَرَمَهُ وَ یَصِلُ مَنْ قَطَعَه» از خصوصیات متقین این است که اگر کسی به او ظلم کرده می‌گذرد و او را مورد عفو قرار می‌دهد و به کسی که او را مورد محرومیت قرار داد و از بخشش به او امساک کرد او را مورد بخشش قرار می‌دهد. یکی از خصوصیات سردار سلیمانی بویژه در تعامل با سیاسیون و چهره های مشهور و همرزمان و حتی افراد عادی این بود که بدی‌ها را با خوبی پاسخ می داد. بدون تردید بدی را با بدی پاسخ دادن که هنر نیست و خوبی را خوبی پاسخ دادن هم که فضلی نیست،  خوبی را با خوبی پاسخ ندادن جور است و اگر بدی را با بدی پاسخ بدهیم هم چنین کاری در شأن انسان نیست بلکه کاری در مقیاس سلوک حیوانی انجام داده‌ایم اما وقتی بدی را با خوبی پاسخ می‌دهیم حق داریم همچون سردار شهید سلیمانی خود را مسلمانی پیرو مکتب اهل بیت(ع) بشناسیم. اگر کسی من را مورد ستم قرار داد و من در حالی که توان پاسخگویی و انتقام دارم از او بگذرم ارزش دارد.

 حضرت امیرالمؤمنین (ع) فرمود وقتی بر دشمنت چیره می‌شوی او را ببخش، و بخشش او را شکرانه این قدرت و توانمندی و چیرگی خودت قرار بده. جالب است که مقام معظم رهبری در نخستین سخنرانی پس از شهادت سردار سلیمانی در توصیف شخصیت وی فرمود :  شهید سلیمانی یک فرمانده جنگاورِ مسلّط بر عرصه‌ی نظامی بود، در عین حال بشدّت مراقب حدود شرعی بود.  مراقب بود که به کسی تعدّی و ظلم نشود. به دهان خطر میرفت امّا جان دیگران را تا میتوانست حفظ میکرد. به براساس فرمایش رهبری ، شهید سلیمانی حتی به دشمن و آنهم در میدان جنگ نیز ظلم نمی کرد تا چه برسد به دوستان .

از دیگر ویژگی های شهید سلیمانی کمک به دیگران بود حتی اگر می دانست جان اش در معرض خطر قرار می گیرد. حضرت آیت الله خامنه‌ای درباره این صفت حاج قاسم می گوید : روحیه‌ی فداکاری و نوع‌دوستی داشت، یعنی برایش این ملّت و آن ملّت و مانند اینها مطرح نبود؛ نوع‌دوست بود، واقعاً حالت فداکاری برای همه داشت”.حضرت امام علی ابن ابیطالب علیه السلام در بیان اوصاف پارسایان می فرماید ، اگر کسی می‌توانست روزی به تو کمک کند و کمک نکرد و اکنون نیاز به کمک تو دارد اقتضای پارساپیشگی تو این است که از کمک به او دریغ نکنی. وی همچنین می‌گوید با کسی وصلت می‌کند که با او قطع رابطه کرده است؛ مخصوصاً در زمینه صله رحم با کسی که با آدم قطع رحم کرده است این موضوع اهمیت بالایی دارد.

چهارمین خصوصیت شهید سلیمانی عدم تندخویی ، درشت گویی و ناسزا گفتن در محاورات و موضوع گیری های داخلی بود که نمونه آن اظهار نظر درباره شخصیت های سیاسی درون خانواده انقلاب همچون زنده یاد آیت الله هاشمی رفسنجانی است که به مزاج بسیاری از تندروها نیامد و بارها حتی از بیان آنها ابا دارند .مقام معظم رهبری در خصوص می گویند : حاج قاسم در مسائل داخل کشور اهل حزب و جناح و مانند اینها نبود

در نهج البلاغه و خطبه حضرت امیر المومنین ع پیرامون صفات متقین آمده است : سخن زشت و ناسزا از زبان او بیرون نمی‌آید بلکه خوش زبان و نیکوکلام است. قرآن ما را به قول معروف و سخن نیک و زیبا فرمان داده است. در گرماگرم جنگ صفین برخی از سپاهیان معاویه به تعدادی از سپاهیان امیرالمؤمنین(ع) فحش دادند و برخی از سپاهیان امیرالمؤمنین(ع) فحش را با فحش دیگری پاسخ دادند امام تا شنیدند وسط میدان جنگ که ما در ادبیات فارسی می‌گوییم وسط دعوا حلوا پخش نمی‌کنند، اما او وسط میدان جنگ به آموزش اخلاقی یاران خود پرداختند و فرمودند به خدا دوست ندارم که یاران علی آدم‌های بد زبان و دشنام گویی باشند بلکه به جای آنکه آنها را فحش دهید برای آنها دعا کنید که خدایا خون اینها و ما را از ریخته شدن بر زمین در امان دارد. سخن زشت و قبیح و ناسزا از زبان انسان پارسا و متقی بیرون نمی‌آید.

 ویژگی دیگر حاج قاسم نرم زبانی و سخن گفتن به زیبایی و لطافت است که در اوصاف پارسایان آمده : کسی از او کار زشت نمی‌بیند و اصولاً جای کار زشت و کار حرام و ناپسند در زندگی او جایی است. ویژگی دیگر این است که در همه جای زندگی او ردپایی از کار خیر و فعل معروف دیده می‌شود. خیر او، روبه‌روی اوست یعنی دیگران در تعامل با او غیر از خیر دریافت نمی‌کنند و مردم از شر او در امان هستند. متقین در مقابل مصیبت‌های زندگی وقار و استواری و استقامت خود را از دست نمی‌دهند. امیرالمؤمنین(ع) فرمود مؤمن مثل کوه استوار است که هیچ زلزله و طوفانی او را تکان نمی‌دهد و سست نمی‌کند. وی در جای دیگری فرمودند مؤمن از سنگ خارا هم محکم‌تر است چون ممکن است با تیشه بتوان گوشه‌ای از سنگ خارا را شکست، اما هیچ مصیبتی و زلزله‌ای در زندگی، اراده و استقامت و صبر مؤمن را دچار تزلزل نمی‌کند. شکیبایی در برابر ناملایمات و زخم زبان دوستان از دیگر خصوصیات سپهبد شهید حاج قاسم بود که او را به سنگ زیرین آسیاب یا به اصطلاح سنگ صبور همرزمان تبدیل و با عطوفت پدرانه خود بسیاری از اعضای خانواده انقلاب را از غلطیدن در دام دشمن رهانید

در نهج البلاغه در توصیف این ویژگی پارسایان آمده است : در سختی‌ها صبر پیشه می‌کنند و هیچ چیز صبر او را از وی نمی‌گیرد، در راحتی‌ها شکرگزار است.از جمله جفاهایی که در حق خدا می‌کنیم این است که هر وقت گرفتار می‌شویم یادمان می‌افتد خدایی هم هست و باید به درگاهش تضرع کنیم اما پارسایان راستی‌ پیشه همانقدر که در سختی‌ها شاکر هستند در خوشی‌ها هم شکرگزار هستند و همان قدر که در خوشی‌ها حمد و ستایش خدا را به جا می‌آورند در سختی‌ها هم شاکر پروردگار هستند چنانچه در دعای امام سجاد(ع) می‌خوانیم «خدایا تو را در خوشی‌ها و ناخوشی‌ ها به یک اندازه شکرگزاریم و این تعبیر اخلاص واقعی است که مقام معظم رهبری در تبین این ویژگی شهید سلیمانی می فرماید : شهید سلیمانی اهل معنویّت و اخلاص و آخرت‌جویی بود و اهل تظاهر نبود

بدون تردید بیان ابعاد مکتب و اخلاق شهید سلیمانی مستلزم زمان طولانی و بیش از طاقت و حد تصور ماست اما به حکم ضرب المثل ;آب دریا را اگر نتوان کشید ،هم به قدر تشنگی باید چشید، به بخشی از مبادی سیره و رویکردهای زندگی پر خیر و برکت این سردار سرافراز اسلام و انسانیت اشاره تا برای آیندگان سرمشق و درس ماندگاری باشد که بدانند فردی در قامت حاج قاسم روزگاری برای دفاع از انسانیت به مقابله با سیاه اندیشان داعش برخاست و تا رفع این فتنه از جهان ایستاد و در نهایت جان خود را در طبق اخلاص تقدیم آستان جانان کرد.

 

 

منبع عصرماه


آخرين اخبار
پر بحث ترين
تجهیزات آشپزخانه
شهرزیبارا شهروند زیبا می سازد
نفت
تابناک وب
ثبت نام تحصیلی
تابناك وب
محل كد آمار